Sau cuộc điện đàm với Tổng Bí thư Tô Lâm vào tối thứ Tư (ngày 2/7), Tổng thống Donald Trump tuyên bố Hoa Kỳ đã đạt được thỏa thuận về thuế đối ứng với Việt Nam và đây cũng là thỏa thuận đầu tiên của Hoa Kỳ với một quốc gia trong khu vực Đông Nam Á.
Mặc dù còn nhiều chi tiết chưa được công bố, thỏa thuận này được Chính phủ Việt Nam mô tả sẽ tạo ra “Khuôn khổ Hiệp định thương mại đối ứng, công bằng và cân bằng.”
Mức thuế bình quân 20% mà Hoa Kỳ áp lên hàng nhập khẩu từ Việt Nam phù hợp với kỳ vọng của thị trường và là một cải thiện đáng kể so với mức thuế đối ứng 46% được ông Trump công bố vào ngày 2/4.
Chỉ số VN-Index đã có phản ứng tích cực nhẹ vào giữa ngày thứ Năm (3/7), dù nhóm cổ phiếu khu công nghiệp và xuất khẩu giảm nhẹ. Trong khi đó tại Hoa Kỳ, cổ phiếu của các công ty như Nike, Under Armour hay các nhà bán lẻ có liên quan trực tiếp đến việc nhập khẩu hàng hóa từ Việt Nam đã tăng giá trong phiên giao dịch ngày thứ Tư.
VinaCapital kỳ vọng rằng thỏa thuận cuối cùng sẽ áp dụng mức thuế theo từng nhóm sản phẩm, trong đó các sản phẩm được sản xuất 100% tại Việt Nam sẽ chịu mức thuế thấp hơn đáng kể. Khi thỏa thuận chính thức được công bố, chúng tôi sẽ phân tích kỹ hơn tác động tiềm tàng của các mức thuế đó. Trong thời gian chờ đợi, chúng tôi cho rằng mức thuế 10% hiện đang áp dụng đối với hàng xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ (kèm theo miễn trừ cho phần lớn hàng điện tử) sẽ tiếp tục được duy trì cho đến khi thỏa thuận chính thức có hiệu lực.
Một nội dung quan trọng khác trong tuyên bố của Tổng thống Donald Trump là việc áp mức thuế 40% đối với hàng hóa “trung chuyển” (“transhipping”). Báo cáo gần đây của Đại học Harvard ước tính tỷ lệ hàng “trung chuyển” dao động từ mức thấp nhất là 2% cho đến mức cao nhất là 17%. Trong khi một số phương tiện truyền thông dẫn báo cáo trước đó của Harvard cho rằng tỷ lệ này khoảng 14%.
Chính phủ Việt Nam đã tích cực xử lý vấn đề hàng hóa “trung chuyển” từ nhiệm kỳ chính quyền Tổng thống Trump đầu tiên, và có khả năng sẽ tăng cường hơn nữa các biện pháp kiểm soát trong thời gian tới. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng khái niệm “trung chuyển” hiện chưa được định nghĩa rõ ràng, và cách khái niệm này được xác định trong thỏa thuận cuối cùng sẽ đóng vai trò then chốt để đánh giá tác động thực tế của điều khoản này.
Phân tích sơ bộ về tác động đến kinh tế Việt Nam
Mặc dù tuyên bố lần này là bước đầu mang tính tích cực, chúng tôi không kỳ vọng nó sẽ tạo ra tác động lớn đối với nền kinh tế trong ngắn hạn, vì một số lý do.
